با دیدن عکسهای زلزله آذربایجان میتوان فهمید که امداد و نجات زلزله به مفهوم سیستماتیک آن متاسفانه بسیار نادر بوده و تنها توسط گروههای حرفه ای انجام شده که زمان زلزله در محل نیستند . هر ثانیه پس از زلزله بسیار تعیین کننده است و با گذشت ساعتها احتمال نجات بسیار پایین میرود. هر امدادگری الزاما امدادگر زلزله نیست، و حتی امداد زلزله در مناطق روستایی با شهری کاملا متفاوت است.
نه سال پیش دقیقا پیش از زلزله بم، یکی از آخرین کارهایم در ایران، که با دکتر ساسان عشقی، و یک گروه جوان و برای هلال احمر انجام دادیم، مطالعه و ارایه راهکارهای امداد و نجات سیستماتیک زلزله شهری و روستایی بود. از پیشنهادهایم آن بود که در کشور ایران، امدادگری زلزله در مدارس، راهنمایی، دبیرستان، و دانشگاه آموزش داده شود و تمرین شود. همین طور، نیروهای داوطلب محلی در همه جای ایران مانورهای مرتب، مثلا ماهی یکبار داشته باشند. مکانهای خاص پیش بینی شود. مثلا مدرسه ها یا مسجدها. که معمولا حیاط نسبتا بزرگی دارند و در هر محله ای هستند، و قابل دسترسی هستند. تجهیزات اولیه کلاه ایمنی، نور و چراغ قوه و باتری، روبانها علایم مشخصه و آب و کنسروها و داربستها و طنابهای امداد زلزله و بسته های کمکهای اولیه و... نیز در خانه هر داوطلب آموزش دیده بعضی از اینها نگهداری شود. در جایی امن که خودش زیر آوار نرود. اینها همه در هر محلی در صورت زلزله باید وظیفه شان از پیش تعیین شده باشد به گونه ای که هر تعداد که سالم مانده باشند اولویتها و راهکارها را بدانند. از بیرون کشیدن مصدومان، تا کمکهای اولیه، حمل، علامتگذاری، امنیت و... همگی تا رسیدن کمک به دست اینها میتواند باشد.
کاشکی مسجد و بسیج به جای گیر دادن به مردم، چنین وظایف انسان دوستانه ای برایش تعریف شده بود. متاسفانه اینها هیچ کدامشان عملی نشده.
باری هر ثانیه پس از زلزله بسیار تعیین کننده است و با گذشت ساعتها احتمال نجات بسیار پایین میرود. بسیاری از کسانی که در هنگام امداد پس از زلزله ها در ایران تلف میشوند، به این سبب است که مردم عادی و آموزش ندیده تلاش میکنند که در حالی که بیشتر بدنشان زیر آور است، آنها را بیرون بکشند که این موجب ضایعات نخاعی و قطع نخاع می شود. ماشین آلات راهسازی تنها برای باز کردن راه موثر است، و برای امداد، ماشینی کار نمیکند، تنها امدادگران هستند که باید دست به کار شوند. پس از گذشت روزها و انتقال مصدومان به مهمترین کارها، اطمینان از دفن شدن کشتگان، اسکان موقت آسیب دیدگان، و در اختیار گذاشتن ملزومات اولیه زندگی برای ایشان است. موضوع بسیار مهم دیگر تامین امنیت امداد شدگان است. آمار دزدی و آدم ربایی و تجاوز پس از زلزله ها در تمام جهان بالاست.
پیشنهاد میکنم این مطلب را به دیگران بفرستید، شاید مسوولی پیدا شد که برای آینده آن را عملی کرد.
